کلید شخصیت امام حسین علیه‌السلام

روانشناس‌ها، خصوصاً کسانی که بیوگرافی می‏نویسند، کوشش می‏کنند برای روحیه‏ها یک کلید شخصیت پیدا کنند. می‏گویند شخصیت هرکس یک کلید معین دارد؛ اگر آن را پیدا کنید، سراسر زندگی او را می‏توانید توجیه کنید. البته به دست آوردن کلید شخصیت افراد خیلی مشکل است، خصوصاً شخصیت‌های خیلی بزرگ.

ادعای اینکه کسی بگوید من کلید شخصیت کسی مانند علی یا حسین‌بن علی را به دست آورده‏ام، انصافاً ادعای گزافی است و من جرئت نمی‏کنم چنین سخنی بگویم، اما این‌قدر می‏توانم ادعا کنم که در حدودی که من حسین را شناخته و تاریخچه زندگی او را خوانده‏ام... می‏توانم این‏طور بگویم که از نظر من کلید شخصیت حسین حماسه است، شور است، عظمت است، صلابت است، شدت است، ایستادگی است، حق‌پرستی. سخنانی که از حسین‌بن علی علیه‌السلام نقل شده نادر است، ولی همان مقداری که هست از همین روح حکایت می‏کند.

شهید مرتضی مطهری، کتاب حماسه حسینی، ج 1، ص 35-33