«فساد سیستمی» چه چیز نیست؟

راه می‌رود و می‌گوید جمهوری اسلامی «فساد سیستمی» دارد! اما حتی معنای صحیح «فساد سیستمی» را نمی‌داند. «فساد سیستمی» یعنی آن‌که یک نظام چنان دچار فساد شده، که حتی اگر تمام مفسدان اقتصادی را از سیستم آن نظام جمع کنیم و افراد پاکدست و مؤمن را جایگزین آن‌ها نماییم، چون سیستم فاسد است، دردی دوا نمی‌شود. اما آیا واقعاً در جمهوری اسلامی چنین است؟

این‌که می‌گوییم «فساد سیستمی» نداریم، به این معنا نیست که «فسادهای فردی» نداریم یا «آمار فساد» پایین است. حتی «فساد گروهی و هماهنگ» بین تعدادی از افراد یک سیستم را هم نفی نمی‌کنیم. حتی از آن بالاتر، معتقدیم بعضی اشکالات مانند «عدم نظارت درست بر فرایندهای اقتصادی» یا «عدم شفافیت امور اقتصادی کشور» سیستم را «فسادخیز» می‌کند و باعث طمع بیماردلان می‌شود. اما همه این‌ چیزهایی که ذکر کردیم، نامش «فساد سیستمی» نیست.