خنده تلخ بر شهوت خفته قدیمی

به خاطر نقد فیلم سینمایی «نهنگ عنبر ۲»

ارژنگ بعد از سه دهه به رؤیا می‌رسد؛ دختری که در دهه 60 با او دوست بوده، ولی رؤیا به امریکا رفته و دو سه بار ازدواج کرده و حالا به ایران برگشته تا همسر ارژنگ شود.

«نهنگ عنبر» یا «نهنگ اسپرم»، همان نهنگ همیشه منزوی است که فقط در زمان جفت‌گیری فعالیت اجتماعی نشان می‌دهد. این درست همان انتقاد زنان امروزی به مردان است که جز به خاطر شهوت، به زن و خانواده نمی‌اندیشند و این شهوتِ خفته آن‌هاست که فعالیت‌های اجتماعی‌شان را می‌سازد.

فیلم با نگاه حسرت‌آمیز به نوستالژی از دست رفته دهه 60 می‌پردازد تا به شعار «نسل سوخته دهه شصتی‌ها» صحه بگذارد. این‌گونه نوستالوژی‌ها که هیچ رنگ و بوی امیدوارکننده‌ای به آینده ندارند، از آرمان شکست‌خورده یک نسل صحبت می‌کنند و او را با همین تلخی‌ها می‌خندانند.

نهنگ عنبر با بهره‌گیری از تناقض‌های فرهنگی و قراردادن حکومت در مقابل مردم و نیز تأکید بر غیرت مردانه و نقدهای همیشگی به آن، داستان نه‌چندان قوی خود را جلو می‌برد تا بتواند رکورد گیشه را بشکند.