دریافت
حجم: 117 کیلوبایت
تأخیر رویتر بازرگان انگلیسی در عملی کردن مفاد قراردادش (1889 م)، باعث لغو حق انحصاری وی در «استخراج کلیه معادن ایران ازجمله نفت» شد. ویلیام ناکْسْ دارسی سرمایه دار انگلیسی، در سال 1901 م نمایندگانی به تهران فرستاد. پس از مخالفت مظفرالدین شاه، نمایندگان دارسی با امین السلطان صدراعظم وارد مذاکره شدند و با پرداخت رشوه و نیز سوءاستفاده از ساده لوحی مقامات، درنهایت قرارداد دارسی در ماه مه همان سال به امضاء رسید. براساس این قرارداد، امتیاز استخراج و بهرهبرداری از نفت در سراسر ایران به‌استثنای ایالات شمالی (برای پیشگیری از مخالفت روسها) به مدت 60 سال به دارسی واگذار شد. همچنین دارسی متعهد شد سالیانه مبلغ 20 هزار لیره وجه نقد و معادل همین مبلغ از سهام شرکت و نیز 16 درصد از منافع خالص خود را به دولت ایران بپردازد. این امتیاز به‌نوعی، در زمان رضاخان (1312 ش موسوم به قرارداد 1933 م) به تصویب مجالس رسید که البته مفاد آن بیشتر از گذشته، به ضرر ایران بود. درنهایت ملی شدن صنعت نفت در سال 1951 م (اسفند 1329 ش) که نتیجه قیام مردمی و رهبری روحانیت آگاه بود به حضور مستقیم استعمارگری انگلستان در شریان نفتی ایران خاتمه داد.
27 مه- امضای قرارداد نفتی دارسی (1901 م)
نظرات (۰)